چه تراکنش هایی غیر عادی هست؟
بررسی تراکنش های بانکی مشکوک مودیان جهت شناسایی و دریافت مالیات از تمام درآمدهایی است که مالیات آنها پرداخت نشده، یکی از مهم‌ترین اقدامات سازمان مالیاتی می باشد. اما بسیاری از افراد حتی نمیدانند تراکنش های مشکوک چه تراکنش هایی هستند. به طور مثال این موارد عبارتند از:
- عدم تفکیک حسابهای شخصی و تجاری
- کارت کشیدن برای دیگران و پرداخت پول نقد به ایشان
- دریافت وجه اجاره دیگران و انتقال به حساب ایشان
- جابجایی پول بین اشخاص بدون سند معتبر (مثلا پدر به فرزند)
- واریز چک دیگران به حساب خود و انتقال به حساب آنها
- فعالیت دستگاه‌های پوز و کارتخوان
- انتقال خودرو به فرزند یا همسر و …
دو نوع عمده تراکنش های بانکی
موجودی حساب اشخاص تنها معیار بررسی مشکوک بودن یا نبودن نیست؛ باید بدانید که ورود و خروج وجوه به حسابهای بانکی و بدون واریز کننده مشخص، بعث مشکوک شدن سازمان مالیاتی به فعالیت ها می شود. پس با این حساب تراکنش های بانکی با توجه به مدارکی که آنها را پشتیبانی می‌کنند، به دو دسته تقسیم بندی می‌شوند:
- تراکنشهای بانکی شفاف
- تراکنش های بانکی مشکوک
تراکنش های بانکی شفاف
تراکنشهای بانکی شفاف دارای ویژگی‌های زیر است:
- تراکنشها در راستای فعالیت‌های اقتصادی شخص (حقیقی یا حقوقی) است
- مبالغ تراکنشها متناسب با نوع شخصیت و نوع فعالیت‌های اقتصادی فرد است
- ماهیت آنها (درآمدی یا غیردرآمدی) برای سازمان مالیاتی مشخص است
- مبدا و منشا این تراکنشها بر اساس مستندات قانونی و معتبر مشخص و قابل پیگیری است
بر اساس بخشنامه ۲۰۰/۹۹/۱۶ مورخ ۹۹/۱/۳۱ این تراکنشها به ۲ دسته زیر تقسیم می‌شوند:
- تراکنشهای با ماهیت درآمدی
- تراکنشهای با ماهیت غیردرآمدی
تراکنش های درآمدی
از دیدگاه سازمان مالیاتی تراکنشهای بانکی درآمدی شفاف به صورت‌های زیر موجود هستند:
- معاف از مالیات
- درآمدهایی که مالیات آنها پرداخت شده است
- مشمول مالیات با نرخ صفر یا مالیات مقطوع
تراکنش های غیر درآمدی
تراکنشهای بانکی که ماهیت درآمدی ندارند عبارتند از:
- قرض و ودیعه دریافتی و پرداختی
- تراکنشهای بانکی مربوط به اعضای هیات مدیره و سهامداران اشخاص حقوقی
- تنخواه‌های واریزی به حساب اشخاص توسط کارفرما با تایید کارفرمای ذی‌ربط
- وجوه دریافتی ناشی از جبران خسارت
- مبالغ دریافتی و پرداختی اشخاص به عنوان واسطه با توجه به نوع کسب و کار اشخاص حقیقی
- دریافت و پرداخت به حساب بستگان
- تسهیلات بانکی دریافتی
- انتقالی بین حسابهای شخص
- انتقال بین حسابهای شرکا در مشاغل مشارکتی
- دریافت و پرداخت مربوط به حق شارژ
- دریافت‌ها و پرداخت‌های سهامداران و اعضای هیات مدیره اشخاص حقوقی؛ مشروط بر آنکه طرف مقابل آن در دفاتر شخص حقوقی (حسابهای دریافتنی و پرداختنی جاری شرکا) منظور شودانتقالی بین حسابهای بانکی اشخاص در صورتی که مربوط به درآمد نباشد
سقف تراکنش بانکی مشکوک به کدام عامل بستگی دارد؟
سازمان مالیاتی در ابلاغیه شماره ۲۰۵/۱۱۳۵۵ مورخ ۰۰/۳/۲، مجموع تراکنشهای بانکی بستانکار را پس از پالایش سیستمی و کسر مبالغ غیرمشکوک نظیر تسهیلات، حقوق، تراکنشهای انتقالی، سودهای واریزی و یا اصلاحی و حتی کسر یارانه معیشتی مودی را به عنوان ملاک رسیدگی قرار می‌دهد.
در واقع مبلغ تعیین شده به عنوان حد آستانه تراکنش های بانکی مشمول رسیدگی، برای تمام سال‌های مورد بررسی صرفا بر اساس تراکنش های بانکی واریزی به حساب در نظر گرفته می‌شود.
